Krąży wiele niedomówień i tak zwanych miejskich mitów, jeśli chodzi o usuwanie plików. Postaramy się w tym miejscu powiedzieć o wielu aspektach, tak wydawałoby się prostej czynności. Napiszemy także rzeczy, które dla części z was mogą się wydawać banalne, ale celowo od nich zaczniemy, by po kolei wspominać o co raz bardziej skomplikowanych sprawach. Mamy jednak nadzieję, że każdy, niezależnie od stopnia zaawansowania, znajdzie tutaj coś ciekawego.

Czy można odzyskać skasowane dane?

Jak wygląda proces kasowania?

Najprostsza odpowiedź to wskazujemy plik, naciskamy Delete na klawiaturze bądź po kliknięciu na nim prawą myszką i z menu rozwijanego wybieramy Usuń. Faktycznie plik / katalog znika z miejsca, w którym jeszcze przed sekundą był. Co się z nim jednak stało? W większości systemów operacyjnych trafił on do kosza. To znaczy, że choć zmienił lokalizację, tak naprawdę wciąż jest na dysku. Zauważcie, że wartość wolnej przestrzeni w przypadku takiego zabiegu się nie zmienia. Dopiero po opróżnieniu kosza znika on z dysku. Czy jednak na pewno?

Inne możliwości kasowania plików

Po pierwsze możemy sprawić, że plik nie trafi „po drodze” do kosza. Jak? Zamiast samego Delete wciśnijmy go w kombinacji z klawiszem Shift. W tym przypadku Windows zapyta się was czy na pewno chcecie trwale usunąć dany plik.

Alternatywą jest usunięcie pliku komendą del (np. del test.txt) lub folderu komendą rmdir (np. rmdir test) korzystając z wiersza poleceń (CMD). Również zostaną one trwale usunięte, tym razem bez pytania o potwierdzenie takiego działania.

W tym miejscu warto jednak wytłumaczyć kwestię różnić w samym kasowaniu pomiędzy dyskami HDD i SSD.

Kasowanie na dyskach HDD

Dyski HDD posiadają talerz lub talerze, na których zapisywane są dane za pomocą nośnika magnetycznego.

Zapis i odczyt odbywają się na ścieżkach, które z kolei podzielone są na sektory. Aby wszystko działało szybciej tworzone są automatycznie mapy tych sektorów i ścieżek. Dane zapisywane są do sektorów, które są oznaczone jako wolne za pomocą tak zwanej flagi. W momencie skasowania pliku, na dysk dociera informacja o tym i nie tyle zostaje on usunięty co otrzymuje flagę mówiącą, że tutaj można umieścić nowy plik.

Dzieje się tak, gdyż nadpisywanie tych obszarów do skasowania obszarem pustym zużywałoby zbyt dużo zasobów. Łatwiej dyskom HDD jest nadpisać dane niż je wpierw wyczyścić.

Kasowanie na dyskach SSD

W tym typie dysków nie posiadamy ruchomych talerzy. Właściwie to wszystko jest w nich stałe, zgodnie z nazwą. Ze względu na swoją budowę podczas komendy kasowania pliku dysk faktycznie go usuwa, ponieważ korzystniejsze dla niego jest nadpisywanie wolnej przestrzeni niż już wcześniej zajętej.

Cały proces sprawia, że praca z tymi dyskami jest szybsza.

Darmowy program do trwałego kasowania plików na dyskach HDD

Oczywiście, jeśli nie macie ochoty sami bawić się w nadpisywanie kilkukrotne dysku by mieć pewność, że nikt nie odzyska z niego wrażliwych danych to możecie skorzystać z oprogramowania, które wam pomoże.

My polecamy WipeFile. Po pierwsze jest to program nie wymagający instalacji, może być więc używany w momencie, gdy nie mamy uprawnień administratora. Nadaje się do kasowania plików również na urządzeniach przenośnych. Dodatkowo można z niego korzystać w języku polskim. Możemy w nim w łatwy sposób wybrać poszczególne pliki i foldery, a także usunąć tylko pliki o konkretnym rozszerzeniu.

Można również użyć funkcji „niszczarka plików”, które znajdują się w programach AVG Internet Security i AVG PC TuneUp.

Dzięki nim łatwo i szybko na stałe usuniesz pliki.

Odzyskiwanie plików

Oba akapity dotyczące różnic w budowie i działaniu dysków HDD i SSD są o tyle ważne, że inaczej podchodzi się do odzyskiwania na nich danych. Oczywiście nie mówimy o najprostszej sytuacji, gdy plik jest w koszu i przywracamy go stamtąd. Co możemy zrobić jeśli opróżniliśmy kosz?

Teoria odzyskiwania plików na dyskach HDD

W tym przypadku musimy liczyć na to, że nic nowego jeszcze nie zostało umieszczone w miejscu po pliku, który próbujemy odzyskać. Jeśli wciąż tam jest, jedynie z flagą „do nadpisania” to wiele programów z łatwością go przywróci. W przypadku, gdy został on nadpisany znów musimy mieć szczęście do tego by nastąpiło to tylko raz.

Ponownie w takim układzie jest najkorzystniej odzyskać zagubiony plik, choć generalnie trzeba użyć potężniejszego narzędzia. Specjaliści sprzeczają się czy wystarczy dwukrotne nadpisanie sektora, gdzie znajdowały się dane, czy jednak trzeba to zrobić trzykrotnie by osiągnąć maksimum pewności, że nikt nie dokopie się do oryginału. Na pewno jednak w obecnych czasach 35 krotny nadpis metodą Gutmanna nie jest konieczny, a wręcz jest on odradzany dla dysków SSD.

Teoria odzyskiwania plików na dyskach SSD

Tutaj nie jest tak różowo. Jako że w chwili opróżnienia kosza dysk SSD fizycznie usuwa taki plik. Stąd narzędzia do odzyskiwania danych kompletnie nam w takim przypadku nie pomogą. Co więcej warto wspomnieć o tym, że nie opłaca się formatować dysków SSD. Mają one ograniczoną liczbę cykli nagrywania i formatowanie zwyczajnie skraca ich żywotność. Można powiedzieć, że każde skasowanie pliku to takie miniaturowe formatowanie danej przestrzeni dysku.

Darmowy program do odzyskiwania danych

Najlepszą darmową aplikacją jest EaseUS Data Recovery Wizard Free. Tak, wiemy. Strasznie długa nazwa. Jest to oprogramowanie od firmy, o której wspominaliśmy przy okazji back-upu danych. Właściwie zajmują się tylko bezpieczeństwem waszych plików, przez co są specjalistami w swojej dziedzinie.

Warto zaznaczyć, że darmowa wersja umożliwia odzyskanie maksymalnie 2 GB danych, także postarajcie się nie szaleć z przypadkowym usuwaniem.  To co robi wrażenie to możliwości tej aplikacji, które wykraczają ponad zwykłe przywracanie plików. Warto się z nią zapoznać choćby miała się przydać dopiero w przyszłości.

To już wszystko w temacie kasowania. W razie pytań pozostajemy do dyspozycji. Napiszcie również czy mielibyście ochotę przeczytać poradnik korzystania z obu programów.

___

Artykuł powstał dzięki CORE – polskiemu dystrybutorowi antywirusów AVAST i AVG. Sprawdź dobry antywirus AVG Internet Security. Idealny jeżeli potrzebujesz profesjonalnej ochrony domowego komputera.