Jesteśmy obecnie w momencie, w którym monitory i telewizory 4K zaczęły kosztować tyle pieniędzy, że każdy może rozważyć ich zakup.

Do tego dochodzą ekrany o zaokrąglonych kształtach, ultrapanoramiczne i wiele innych, które nie mają swojej nazwy, plus część z nich posiada pivot (możliwość obrócenia ich do pionu). Jak się w tym wszystkim nie pogubić?

Jak wybrać monitor?

Słowniczek pojęć

W jednym miejscu zebraliśmy najważniejsze słowa, jakie mogą pojawić się podczas poszukiwania monitora idealnego.

• CRT – określenie monitora opartego na technologii kineskopu z działem elektronowym. Staroć.
• Czas reakcji – monitory LCD mają pewien czas reakcji na to by wyświetlić obraz stworzony przez komputer. Niestety im więcej się dzieje na ekranie tym jest im trudniej. Może to być dla nas widoczne. Dla osób grających w gry bądź oglądających filmy ważne jest by był on jak najmniejszy. Dla pozostałych parametr ten nie ma żadnego znaczenia.
• Częstotliwość odświeżania – Za pomocą hercy, opisanych niżej, określa się tę wartość. Mówi ona o tym jak często monitor jest w stanie odświeżyć ekran. Oczywiście im wyższa wartość tym lepiej.
• HD – z angielskiego High Definition. W przypadku rozdzielczości jest równoznaczne 720p i oznacza 1280×720 pikseli.
• Hertz – swojski herc to jednostka miary częstotliwości wynoszącej 1/s. W praktyce, jeśli coś ma 60 herców to znaczy, że wydarza się 60 razy w ciągu trwania jednej sekundy. W przypadku monitorów stosowane jest to w przypadku opisu odświeżania ekranu.
• i – oznacza przeplot. Czyli, że linie, na które składa się obraz są wyświetlane na przemian, raz parzyste, raz nieparzyste. Służy do zwiększenia pozornej rozdzielczości obrazu. Również powoduje zmniejszenie migotania.
• K – nie mylić z małą literką k, która w matematyce odpowiada po prostu liczbie tysiąc, gdy mówimy o krotności. 4K to czterokrotność rozdzielczości 1080p (o wszystkich napiszemy za chwilę).
• Kąt widzenia – parametr mówiący o tym w jaki sposób możemy patrzeć na ekran by wciąż wszystko było wyraźne i ostre. Ponownie im wyższa liczba tym korzystniej. Przy małym kącie osoba siedząca obok może mieć duże problemy z rozpoznaniem, na przykład, kolorów.
• Kontrast – to współczynnik określający natężenie światła pomiędzy kolorami białym (najjaśniejszym) i czarnym (najciemniejszym). Chcecie by był on jak największy, gdyż przełoży się to na dużo lepszy obraz. Bardzo często podawane są dane dla dwóch różnych kontrastów: dynamicznego i statycznego. Wartość statycznego kontrastu jest bardziej wiarygodna i można bardziej jej zawierzyć.
• Jasność – czasem podpisana jako luminacja. Podaje się ją w cd/m2. Im wyższa wartość tym lepiej. 350 cd/m2 to wystarczająca jasność by cieszyć się większym kontrastem i nasyceniem barw.
• LCD – za tym skrótem stoją ekrany wyświetlające obraz dzięki zmianie polaryzacji światła. Technologia jest w powszechnym użytku.
• LED – to po prostu dioda półprzewodnikowa. Aktualnie trwają pracę nad wykorzystaniem ich w monitorach w celu oszczędności prądu. Są także mniej awaryjne. Uwaga, część monitorów ma tylko podświetlenie LED, ale technologia wyświetlania jest nadal oparta o LCD.
• p – oznacza skanowanie progresywne, które z kolei mówi nam o tym, że obraz na ekranie pojawia się cały na raz, bez widocznego migotania, co nie męczy oczu podczas oglądania.
• Piksel – za Wikipedią, jest to najmniejszy jednolity (przedstawiający konkretny kolor) element obrazu wyświetlanego na ekranie. Najczęstszą jego reprezentacją jest kwadrat, rzadziej prostokąt bądź trójkąt. Jeśli podajemy wam rozdzielczość 320×200 pikseli oznacza to, że wyświetlany obraz składa się z siatki takich kwadratów. Jest ich 320 na szerokość i 200 na wysokość.
• Pivot – możliwość mechanicznego przekręcenia matrycy monitora o 90 stopni, tak by był bardziej pionowy niż standardowo poziomy.
• Proporcje wymiarów matrycy – od tego zależy jaka rozdzielczość będzie dla ekranu bardziej naturalna. Obecnie w użytku są cztery 4:3, 16:10, 16:9 oraz 25:9. Określa to stosunek szerokości do wysokości. Jeśli korci was by spierwiastkować 16:9 i powiedzieć, że to to samo co 4:3 to nie. Taki zapis, z matematyki, oznacza, że szerokość jest to 16/25 całości a wysokość to 9/25 całości. W drugim przypadku odpowiednio 4/7 i 3/7. Jeśli cokolwiek pamiętacie z ułamków to na pewno stwierdzicie, że liczby 16/25 i 4/7 nie są sobie równe.
• Rodzaj matrycy – dostępne są trzy. TN, VA oraz IPS (czasem zwana PLS). TN to najtańszy typ matrycy. Wraz z niska ceną wiąże się niska jakość. VA to tradycyjny średniak w zestawieniu, tak pod względem ceny jak i jakości. Jej atutem jest wysoki kontrast oraz szczegółowość obrazu. Matryce IPS powstały jako próba poradzenia sobie ze wszystkimi bolączkami TN. Domyślnie miały mieć najlepsze parametry świadczące o niezachwianej jakości. Ostatnio jednak zdarzają się monitory wyposażone w niskiej jakości matryce IPS, które mają sprawić, że klienci chętniej sięgną po dany produkt. Dlatego zawsze sprawdźcie opinie innych użytkowników.
• Złącza video – coś najmniej związanego z ekranem, ale jednocześnie musieliśmy o tym wspomnieć. Żeby cieszyć się tymi wszystkimi dobrodziejstwami najlepiej trzeba zaopatrzyć się w monitor z wyjściem HDMI. Inne cyfrowe złącze to DVI. VGA choć popularne nie da nam możliwości poszaleć z rozdzielczościami. Najlepiej, jeśli są wszystkie trzy. Starajcie się jednak nie kupować nic bez złącza HDMI, gdyż zdecydowanie jest to przyszłość.

Rozdzielczości

Jako ciekawostkę napiszę, że właściwie niepoprawnie używamy terminu rozdzielczość. Słowo to powinno się odnosić do gęstości pikseli na ekranie, nie zaś do ich sumy.

Jednakże, tak się już przyjęło i nie będziemy tego zmieniać. Nie taki jest cel tego artykułu. Zależna jest ona od dwóch czynników, czyli od jakości karty graficznej i tego czy dany wyświetlacz jest w stanie ją obsłużyć (na przykład ze względu na proporcje wymiarów matrycy).

Sam system Windows posiada ograniczoną liczbę dostępnych możliwości wyboru, które sam narzuca wedle zainstalowanych sterowników karty graficznej. By uzyskać pełną paletę opcji należy mieć zawsze zainstalowane najnowsze sterowniki wydane przez producenta karty.

Poniżej wypiszemy te najbardziej popularne:

• 720p = 1280 x 720 px – zwana HD lub HD Ready.
• 1080p = 1920 x 1080 px – określana jako Full HD (FHD).
• 1440p = 2560 x 1440 px – potocznie zwana Quad HD, jest typowa dla monitorów dla graczy i topowych smartfonów. Jest to dokładnie cztery razy rozdzielczość HD.
• 2160p = 3840 x 2160 px – słynne 4K, o którym ostatnio jest bardzo głośno, szczególnie w świecie konsol do gier. Inna nazwa to Ultra HD (UHD). Jako że taka rozdzielczość spowoduje, że wszystko wyda nam się malutkie preferowana jest dla ekranów o dużej przekątnej. Jak wspominaliśmy 4K = 4 x 1080p.
• 4320p = 7680 x 4320 px – obecnie najwyższa dostępna dla szerokiej publiczności rozdzielczość, czyli 8K. W tym przypadku nazwa jest myląca, gdyż jest szesnastokrotnie większa od FHD. Na rynku brak monitorów czy telewizorów ją obsługujących. Choć można obejrzeć jej przykłady na filmach bądź grafikach. Sami zobaczcie tutaj. Na ostatnich targach w Berlinie, w pierwszym tygodniu września zaprezentowane ekrany o takie rozdzielczości, można nawet na nich było pograć.

Proporcje

Historia proporcji zaczęła się od przemysłu filmowego, który kręcił swoje produkcje w proporcjach 4:3. Ta „moda” przeniosła się później na telewizję, a z tej ostatecznie na komputery. Wraz z rozwojem technologii zaczęto produkować szersze ekrany, to znaczy w innych proporcjach niż 4:3.

Wpierw popularność zyskały 16:10, a później 16:9, które obecnie są standardem. Tym razem to dominacja odbyła się w drugą stronę. 16:9 trafiło na telewizory i później do kin. Monitorów 16:10 praktycznie nie ma już na rynku, za to pojawił się nowy gracz, 21:9, określający ekrany ultrapanoramiczne.

Przykładowe rozdzielczości (najpopularniejsze zaznaczone pogrubieniem):

• 4:3 – 640×480 px, 800×600 px, 960×720 px, 1024×768 px, 1280×960 px, 1400×1050 px, 1440×1080 px, 1600×1200 px, 1856×1392 px, 1920×1440 px oraz 2048×1536 px.
• 16:9 – 1024×576 px, 1152×648 px, 1280×720 px, 1366×768 px, 1600×900 px, 1920×1080 px, 2560×1440 px, a także 3840×2160 px.
• 21:9 – 2560 x 1080 px, 3440 × 1440 px oraz 5120 × 2160 px.

Ok, to co wybrać?

Wszystko zależy od budżetu. Zakładając jednak sytuację, że nie chcemy wydawać góry pieniędzy, ale planujemy zrobić zakup na lata, to warto rozejrzeć się za monitorem z porządną matrycą IPS, jasnością powyżej 350 cm/m2, jak najniższym czasem reakcji i dużą częstotliwością odświeżania.

Warto też poszukać matrycy o wyższej rozdzielczości niż obecny standard 1920×1080 px, który ewidentnie przestaje nadążać za całą resztą technologii. Kąt widzenia jest przydatny tylko, jeśli mówi o matrycy w laptopie lub gdy wiele osób na raz będzie korzystać z naszego ekranu.

Zaokrąglony ekran to fajny bajer, ale nie niezbędny. Na pewno odradzamy monitory 3D, które możliwe, że znajdą się na różnych wyprzedażach. To nieudana funkcjonalność, która nie jest już wspierana. Pivot jest cennym nabytkiem, jeśli często czytamy długie teksty i do robienia prasówek. Miło jest móc z niego skorzystać.

Co piszczy w obudowie monitora?

Wybraliście to, co najważniejsze. Teraz warto zastanowić się nad dodatkami.

Wbudowane głośniki powinny was interesować tylko w ostateczności. Zazwyczaj są małej mocy i jakości. Nie ma sensu za nie dopłacać.

Co innego dodatkowe złącza USB, te są jak najbardziej przydatne. Często zdarzają się gniazda na słuchawki i mikrofon. Jest to fajny bajer, ale nie niezbędny.

Garść ekranów posiada wbudowaną kamerkę internetową. Można się zdecydować na takie rozwiązanie, ale lepiej i bezpieczniej kupić zewnętrzne urządzenie.

To co tak naprawdę najważniejsze, to złącza wideo z tyłu monitora. Im ich więcej oraz są różnych typów tym lepiej. Dzięki temu podłączymy ekran do większej ilości urządzeń, na przykład do konsoli i komputera jednocześnie.

Pytania?

Udało się nam dobrnąć do końca. Wyszedł bardzo techniczny artykuł, dlatego rozumiemy, że możecie chcieć o coś dopytać albo wręcz spytać wprost czy wybrany przez was monitor jest dobry.

Śmiało piszcie do nas w komentarzach. Jako ostatnią radę napiszemy, że zawsze warto przejść się do marketu czy sklepu RTV i przed zakupem obejrzeć wybrany model. Nas nie raz uratowało to przed źle wydanymi pieniędzmi.

___

Artykuł powstał dzięki CORE – polskiemu dystrybutorowi antywirusów AVAST i AVG. AVG Ultimate to najlepszy antywirus dla Ciebie i reszty domowników. Zapewnia pełną ochronę przed zagrożeniami typu ransomware, ochrona kamery i wiele innych przydatnych funkcji.